INSTRUKCJA W SPRAWIE ORGANIZACJI PRAKTYKI  ZAWODOWEJ

Studia licencjackie – Kierunek – Pedagogika

Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Brzegu

 (DOTYCZY I ROKU STUDIÓW)

 Celem ogólnym praktyki jest poznanie przez studentów pracy danej placówki, jej specyfiki, zasad funkcjonowania, stosowanych metod pracy, zakresu stosowanych zadań, osób/grup przyjmowanych klientów, a zwłaszcza:

– umożliwienie studentom zastosowania w praktyce wiedzy i umiejętności nabytych w toku zajęć na Uczelni
– praktyczne przygotowanie do aktywności zawodowej o charakterze pedagogicznym
– przygotowanie do prowadzenia specjalistycznych zajęć/projektów w wybranych przez studenta placówkach zgodnych z blokiem kształcenia w Uczelni.

Cele szczegółowe studenckim praktykom zawodowym wyznacza wybrany przez studenta na Uczelni blok tematyczny i zainteresowania własne:

  1. W ramach praktyk z zakresu pedagogiki małego dziecka z elementami logopedii celem jest przygotowanie studenta do rozwiązywania problemów z zakresu całościowej opieki i ewentualnych dysfunkcji ujawniających się w rozwoju mowy małego dziecka, form i metod opieki, pracy korekcyjnej oraz wdrażania stosownej pomocy logopedycznej
  2. W ramach praktyk z zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej z interwencją kryzysową celem jest poznanie specyfiki pracy pedagoga w placówkach wychowawczo – resocjalizacyjnych otwartych lub zamkniętych, zweryfikowanie zasobów odpornościowych praktykanta i zdolności empatycznych w kontekście pracy z osobami/grupami w warunkach częściowej lub pełnej izolacji w instytucji wychowawczej, resocjalizacyjnej albo karnej. Zapoznanie z obowiązującymi w nich zasadami, formami i metodami pracy resocjalizacyjnej
  3. W ramach praktyk z zakresu profilaktyki psychopedagogicznej z elementami terapii celem jest rozpoznanie realizowanych w placówce programów profilaktycznych, analiza ich efektywności, stosowanych form oraz metod w zakresie wybranych elementów terapii, jak również samodzielne planowanie i wykonywanie konkretnych zadań przydatnych w realizacji profilaktyki psychopedagogicznej w ramach wybranej placówki.
  4. W ramach praktyk z zakresu pedagogiki wczesnoszkolnej celem jest zapoznanie z funkcjonowaniem szkoły, zadań i obowiązków nauczycieli na poziomie edukacji w klasach zerowych oraz klas I – III szkoły podstawowej
  5. W ramach praktyk z zakresu pedagogiki kultury i mediów – celem jest zapoznanie z funkcjonowaniem środowiskowych placówek kultury i mediów, organizacji pozarządowych, fundacji i stowarzyszeń kulturalnych w środowisku lokalnym.

Założenia programowe praktyki

  1. Studencka praktyka zawodowa ma charakter: hospitacyjny, asystencki i zadaniowy.
    a. Hospitacyjny charakter praktyki

Student zapoznaje się z celami i zasadami funkcjonowania placówki, strukturą organizacyjną, funkcją i zadaniami placówki, zakresem czynności pracowników pedagogicznych, prowadzoną dokumentacją pracy i jej planowaniem, podstawowymi warsztatem pracy pedagogicznej w placówce, funkcjonowaniem wewnętrznego i zewnętrznego nadzoru pedagogicznego, współpracy placówki ze środowiskiem lokalnym

          b. Asystencki charakter praktyki

Student uczestniczy jako obserwator i pomocnik w realizacji zadań i działań pedagogicznych podejmowanych w placówce, zajęciach indywidualnych oraz grupowych na rzecz beneficjentów placówki, włącza się w przygotowywanie niezbędnych materiałów na rzecz realizacji zajęć oraz działań w placówce, uczestniczy w okolicznościowych spotkaniach, zebraniach, szkoleniach i naradach zespołów pedagogicznych.

          c. Zadaniowy charakter praktyki

Student planuje, przygotowuje i realizuje zajęcia/działania pedagogiczne na rzecz podopiecznych placówki. Prowadzi zajęcia w oparciu o samodzielnie opracowane oraz zaakceptowane przez opiekuna praktyki w placówce scenariusze zajęć/działań. Za zgodą opiekuna praktyki w placówce może sporządzić pedagogiczną diagnozę potrzeb i planować indywidualne programy pracy z podopiecznymi, prognozować jej efekty w zakresie adekwatnym do specyfiki stosowanych w placówce oddziaływań pedagogicznych.

           Alternatywą dla praktyki jest trwający lub zakończony wolontariat w placówce/organizacji, która realizuje zadania edukacyjno – wychowawcze, opiekuńczo – wychowawcze, profilaktyczne, interwencyjne lub  resocjalizacyjne adekwatne do tematycznego bloku zajęć studenta w uczelni.

          Miejsce odbywania praktyki:

Praktyki odbywają się w placówkach dostosowanych profilem do realizowanego przez studenta kierunku i pedagogicznego bloku tematycznego, w których jest zatrudniony absolwent studiów pedagogicznych na etacie pedagogicznym, wyrażający gotowość podjęcia się roli opiekuna praktyki.

Czas trwania praktyki – studenci odbywają praktyki w wymiarze  320 godzin według następującego planu:

  1. II. semestr ogółem 80 godzin  praktyki hospitacyjnej ( do 20 września)
  2. III. semestr ogółem 80 godzin praktyki asystenckiej (do 30 stycznia)
  3. IV semestr ogółem 80 godzin praktyki asystencko – zadaniowej (w tym 30 godzin asystenckiej i 50 godzin zadaniowej (do 30 czerwca)
  4. V semestr ogółem 80 godzin praktyki zadaniowej (do 30 stycznia).

Realizowany lub zakończony wolontariat obejmuje 300 godzin w placówce/organizacji realizującej zadania edukacyjno – wychowawcze, opiekuńczo -wychowawcze, profilaktyczne, interwencyjne lub resocjalizacyjne.

Zaliczenie praktyk jest niezbędnym warunkiem ukończenia studiów licencjackich.

    1. Organizacyjne formy praktyki

Praktyka może być realizowana:

      1. W formie realizacji zadań realizowanych w placówce w nawiązaniu do szczegółowego programu praktyki obejmującego 160 godzin wypracowanych przez studenta w czasie dostosowanym do specyfiki funkcjonowania wybranej placówki
      2. W formie wolontariatu obejmującego minimum 180 godzin wypracowanych w czasie dostosowanym do specyfiki funkcjonowania wybranej placówki.

Dzienny wymiar pracy studenta wynosi do 8 godzin.
Ubezpieczenie praktykantów od następstw nieszczęśliwych wypadków obciąża studentów uczestniczących w praktyce. Oświadczenie w tej sprawie zawiera wypełniony przez praktykanta stosowny formularz deklaracji.

    1. Miejsce realizacji praktyki Praktyki odbywają się w placówkach dostosowanych profilem do realizowanego przez studenta kierunku i bloku tematycznego w których zatrudniony jest pracownik – absolwent studiów pedagogicznych wyrażający gotowość podjęcia obowiązków opiekuna praktyki.

Dla praktyki z zakresu:

      • pedagogika małego dziecka z elementami logopedii – będą to żłobki, placówki służby zdrowia w których zatrudniony jest absolwent studiów pedagogicznych, przedszkola, placówki specjalistycznej, indywidualnej opieki nad dzieckiem o specyficznych, szczególnych potrzebach w kierowaniu rozwojem
      • pedagogika resocjalizacyjna z interwencją kryzysową – będą to specjalistyczne placówki resocjalizacyjne: młodzieżowe ośrodki wychowawcze, schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, zakłady karne, areszty śledcze oraz placówki interwencyjno – resocjalizacyjne w środowisku otwartym: ośrodki interwencji kryzysowej, świetlice socjoterapeutyczne, pozarządowe organizacje pomocy ofiarom przemocy oraz pomocy postpenitencjarnej
      • profilaktyka psychopedagogiczna z elementami terapii – będą to placówki profilaktyczne i interwencyjne: poradnie psychologiczno – pedagogiczne, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, pogotowia opiekuńcze, ośrodki interwencji kryzysowej, domy pomocy społecznej, szpitale, a w obszarze placówek środowiskowych: ośrodki terapii zajęciowej, świetlice szkolne, świetlice socjoterapeutyczne, ośrodki profilaktyki uzależnień i innych zaburzeń zachowania, pozarządowe organizacje realizujące programy profilaktyczne w społeczności lokalnej.

    1. Zwolnienia z praktyki zawodowej

Za odbycie praktyki zawodowej może być uznane wykonywanie pracy zawodowej studenta, o ile jej charakter jest zgodny z kierunkiem studiów,a okres zatrudnienia nie jest krótszy od wymaganego czasu praktyki ( nie może być krótszy niż 3 miesiące).
Z praktyki mogą być zwolnieni studenci, którzy:

      1. Aktualnie są zatrudnieni w instytucji realizującej zadania zgodnie z wybraną specjalnością – kierunkiem studiów.
      2. Przedstawią zaświadczenie o trwającej przynajmniej 1. rok pracy w charakterze wolontariuszy w odpowiedniej instytucji (placówce) oraz opinię wystawioną przez jej Dyrektora.
      3. Pracowali w instytucjach wymienionych jako placówki szkolenia praktycznego dla poszczególnych specjalności przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy i przedstawią opinię Dyrektora placówki, w której byli zatrudnieni.
      4. Odbyli staż w placówce krajowej lub zagranicznej spełniający wymogi praktyki ciągłej potwierdzonej odpowiednimi dokumentami.

Dopuszcza się różne udokumentowane formy pracy zawodowej – umowa o pracę, umowa o dzieło, umowa zlecenie, własna działalność gospodarcza.
W celu zaliczenia pracy zawodowej na rzecz odbytej praktyki zawodowej student zobowiązany jest do złożenia w Dziekanacie wniosku z dokumentacją potwierdzającą ten fakt. Wniosek wraz z dokumentacją powinien być złożony przed rozpoczęciem praktyki zawodowej.
Wniosek studenta w sprawie zaliczenia praktyki zawodowej jest rozpatrywany każdorazowo indywidualnie. Rozstrzygnięcia w tej sprawie podejmuje Dziekan lub Prodziekan.

  1. Zadania studenta – praktykanta

    1. Zapoznanie ze strukturą organizacyjną placówki.
    2. Zapoznanie z dokumentacją wewnętrzną i zewnętrzną placówki.
    3. Ukierunkowane obserwowanie specyfiki działań realizowanych w placówce (np. dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych, resocjalizacyjnych, interwencyjnych, profilaktycznych).
    4. Zapoznanie z formami współpracy placówki ze środowiskiem, rodzicami, opiekunami, rodziną.
    5. Hospitacja zajęć i działań podejmowanych przez placówkę w konkretnych przypadkach.
    6. Asystowanie przy czynnościach podejmowanych przez pracowników pedagogicznych w placówce/instytucji lub poza nią.
    7. Planowanie i opracowanie propozycji zajęć/działań własnych przez studenta w placówce w formie konspektu/scenariusza.
    8. Podejmowanie samodzielnej realizacji przez studenta wybranych lub opracowanych przez siebie zajęć/działań pod kierunkiem opiekuna praktyki w placówce.

  2. Dokumentacja praktyki

    1. Student systematycznie wypełnia Dziennik praktyk oraz dokumentuje pracę własną związaną z przebiegiem praktyki w Portfolio/teczce praktykanta (scenariusze planowanych i zrealizowanych zajęć z uwagami własnymi oraz opiekuna praktyk, niezbędne materiały związane z realizacją podejmowanych zajęć/działań w placówce).
    2. Opiekun praktyki w placówce wypełnia Kartę oceny praktyki zawodowej oraz Zaświadczenie o odbytej przez studenta praktyce.
    3. Dyrektor placówki potwierdza odbycie praktyki w Zaświadczeniu o odbyciu praktyki oraz potwierdza opinię opiekuna praktyki w Karcie oceny praktyki zawodowej swoim podpisem i pieczątką.

  3. Obowiązki instytucji (placówki) przyjmującej studenta na praktykę pedagogiczną:

    1. zagwarantowanie studentowi opiekuna praktyk w placówce
    2. umożliwienie studentowi zapoznania się z organizacją pracy placówki/instytucji oraz stosowanymi w niej formami działania
    3. zapewnienie studentowi uczestnictwa w pracach/działaniach realizowanych w placówce oraz stosowanymi w niej formami pracy pedagogicznej.

  4. Obowiązki studenta odbywającego praktykę

    1. Systematyczne uczestnictwo w zajęciach placówki zgodnie z zakresem programem praktyki
    2. Wykonywanie zadań zleconych przez opiekuna praktyki w placówce.
    3. Bieżące prowadzenie dziennika praktyki wraz z uzyskiwaniem potwierdzenia swojej aktywności w placówce od opiekuna praktyki w placówce.
    4. Dokumentowanie zajęć studenta w placówce wg wzoru w Dzienniku praktyk i obowiązujących załączników.
    5. Troska o wysoki poziom zadań indywidualnie realizowanych w czasie trwania praktyki.
    6. Przestrzeganie zasad etyki zawodu pracownika pedagogicznego w kontaktach z podopiecznymi placówki.
    7. Na zakończenie praktyki student wpisuje swoje uwagi o przebiegu praktyki uwzględniając hospitowane zajęcia oraz określa jakie umiejętności pogłębił, a jakie nowe umiejętności podczas realizacji programu praktyki.

  5. Prawa studenta

    1. Wglądu w strukturę, organizację, metody i formy pracy pedagogicznej placówki.
    2. Hospitowania indywidualnych i grupowych zajęć w placówce.
    3. Samodzielnego planowania i realizacji wybranych zajęć/działań pod nadzorem opiekuna praktyki w placówce.
    4. Uczestniczenia w zebraniach, naradach, szkoleniach pracowników pedagogicznych placówki.

  6. Zakres obowiązków opiekuna praktyk w placówce

    1. Ustala program i harmonogram praktyki w placówce.
    2. Zapoznaje praktykanta z topografią, zapleczem i organizacją placówki.
    3. Zapoznaje z zasadami funkcjonowania placówki, procedurami i regulacjami prawnymi, w tym procedurami w sytuacjach nagłych wypadków.
    4. Zapoznaje z dokumentacją placówki i zakresem obowiązków poszczególnych pracowników pedagogicznych.
    5. Sukcesywnie wprowadza w pracę placówki oraz wszelkie pedagogiczne aspekty jej działalności (np. praca z podopiecznymi, rodzicami/opiekunami, środowiskiem).
    6. Z zachowaniem zasady poufności udostępnia niezbędne dane o podopiecznych placówki (np. środowisku rodzinnym).
    7. Udziela informacji zwrotnych o mocnych i słabszych stronach praktykanta.
    8. Doradza i wspiera studenta w pracy z podopiecznymi placówki.
    9. Aktywizuje do konstruktywnego uczestniczenia w rozwiązywaniu problemów podopiecznych placówki.
    10. Opisuje pracę studenta w placówce w Karcie oceny praktyki zawodowej i potwierdza jej odbycie.
    11. Natychmiast porozumiewa się z opiekunem praktyk w uczelni w sytuacji problemów organizacyjnych lub nieprawidłowości funkcjonowania/zachowania praktykanta.

  7. Obowiązki opiekuna praktyk w uczelni

    1. Sporządzenie listy praktykantów oraz placówek objętych realizacją praktyk wraz z przekazaniem jej do dziekanatu.
    2. Zapoznanie studentów z regulaminowymi wymaganiami praktyk zawodowych, a w szczególności:
      • omówienie zasad prowadzenia dokumentacji praktyki
      • omówienie warunków zaliczenia praktyki
      • zapoznanie z obowiązkami i uprawnieniami studentów związanymi z realizacją praktyki zawodowej praktykantów
      • monitorowanie przebiegu praktyk w poszczególnych placówkach
      • przegląd i ocena dokumentacji pobytu praktykanta w placówce
      • przegląd i ocena zawartości Portfolio/teczki praktykanta
      • udzielanie informacji zwrotnych o postępach w doskonaleniu umiejętności zawodowych praktykantów
      • pomoc w rozwiązywaniu trudności merytorycznych lub organizacyjnych związanych z praktyką
      • dokonywanie wpisu zaliczeń odbytych praktyk.